باشگاه فوتبال فولاد خوزستان
باشگاه فرهنگی ورزشی فولاد خوزستان یکی از باشگاه‌های خوزستانی حاضر در لیگ برتر فوتبال ایران است که در چند سال اخیر توانسته با کشف و پرورش بازیکنان بومی و مستعد این استان و همچنین سایر استان‌های کشور، ضمن کسب عناوین مختلف در رقابت‌های فوتبال داخل کشور در رده‌های سنی مختلف، اعتبار ویژه‌ای برای خود کسب نماید.
باشگاه فولاد خوزستان با داشتن مدارس حرفه‌ای فوتبال و با استفاده از دانش مربیان خارجی مانند وینگو بگوویچ، لوکا بوناچیچ و ملادن فرانچیچ توانست بازیکنان مطرحی مانند ایمان مبعلی، حسین کعبی، ابراهیم میرزاپور، جلال کاملی مفرد، بختیار رحمانی، پژمان منتظری و آرش افشین را به فوتبال ایران معرفی کند.
در جام ملت های آسیا ۲۰۰۴ در بازی تیم ملی ایران و کره جنوبی از ۶ ملی‌پوش فولاد ۵ نفر به زمین رفتند و پیروزی ۴-۳ را رقم زدند.
فولاد در فصل ۸۳-۸۴ قهرمان لیگ برتر فوتبال ایران شد، همچنين با کسب ۶۴ امتیاز از ۳۰ بازی (۲/۱۳ امتیاز از هر بازی) مقتدرترین قهرمان لیگ برتر ایران است.
این تیم همچنین سابقه خوبی در وارد کردن بازیکنان باکیفیت خارجی دارد، از میان بازیکنانی که از طریق این باشگاه به فوتبال ایران پای گذاشتند می‌توان به فابیو جانوآریو، عماد محمد رضا و آرماندو سا اشاره کرد.
فولاد خوزستان تیمی است که تا قبل از سقوط و انحلال تیم فوتبال «جنوب اهواز» کسی از آن اطلاعی نداشت، در اصل این تیم جنوب اهواز بود که پروانه باشگاه فوتبال خود را در سال ۱۳۷۴ به فولاد خوزستان واگذار کرد تا این تیم بتواند در لیگ سراسری ایران بازی کند.
تیم فولاد در سال ۱۳۶۵ فعالیت خود را از لیگ دسته چهارم اهواز آغاز کرد، در سال ۱۳۷۰ قهرمان اهواز شده و دو سال بعد از آن به لیگ دسته دوم فوتبال خوزستان راه پیدا کرده بود.
فولاد در اولین حضورش قهرمان گروه اول این لیگ شد و به دسته بالاتر راه یافت . حضور این تیم در لیگ اول خوزستان هم با قهرمانی همراه بود. فولاد با این قهرمانی جواز حضور در لیگ منطقه‌ای ایران را کسب کرد اما هیچ‌گاه در این لیگ حاضر نشد؛ چرا که در سال ۱۳۷۴ باشگاه در حالیکه فصل را به اتمام رساند، با پشت سر گذاشتن مراحل انتقال امتیاز جایگزین باشگاه سقوط کرده و ورشکسته «جنوب اهواز» در لیگ دوم فوتبال ایران شد.
پس از یک سال حضور در لیگ دوم کشور، در سال ۱۳۷۵ فولاد خوزستان با مربیگری «همایون شاهرخی» توانست با کسب عنوان نایب قهرمانی به لیگ آزادگان (لیگ سطح یک) راه پیدا کند. حضور در لیگ اول کشور افتخار و کاری شگفت انگیز برای این تیم محسوب می‌شد چرا که آنها ده سال پیش از آن، در لیگ دسته چهار محلی بازی می‌کردند. اما آنها به همین بسنده نکردند و ۴ سال بعد در اولین دوره جام خلیج فارس عنوان سومی را به دست آوردند
این تیم در سال ۱۳۸۴ توانست پس از سالها فوتبال خوزستان را به یکی از بزرگترین افتخارات خود نایل آورد، این تیم با هدایت مربی کروات خود، ملادن فرانچیچ، و با حضور بازیکنان نامداری چون ایمان مبعلی، پژمان منتظری و ابراهیم میرزاپور توانست قهرمان لیگ برتر باشگاه‌های ایران شود این امر با شکست تیم های بزرگی از جمله استقلال و پرسپولیس در هر دو بازی رفت و برگشت میسر شد.
پس از این قهرمانی باشگاه فولاد وارد چالش بزرگی شد با تصویب قانون کاهش بودجه باشگاه‌های صنعتی کم کم بازیکنان نامدار باشگاه، تیم را ترک کردند و تیم روند نزولی در پیش گرفت.
در همان زمان ورزشگاه تختی اهواز دستخوش تعمیرات اساسی بود بنابراین بازی‌های فولاد در ورزشگاه تختی آبادان انجام می‌شد که موجب لطمات زیادی به این تیم شد. در این فصل تیم نتوانست حضور موفقی در لیگ برتر ایران و لیگ قهرمانان آسیا داشته باشد و به مقام هشتم در لیگ رضایت داد.
تیم که با قهرمانی در فصل قبل جواز حضور در لیگ قهرمانان آسیا را کسب کرده بود، ورزشگاه شهید دستگردی را برای میزبانی بازی های خانگی‌اش معرفی کرد. فولاد در اولین بازی که در تهران برگزار شد؛ تیم قدرت‌مند القادسیه را گل‌باران کرد.
این بازی با نتیجه ۶-۰ به پایان رسید. دومین بازی در سوریه، فولاد و الاتحاد با نتیجه ۰-۰ امتیازات را تقسیم کردند. بر خلاف دو بازی اول، فولاد در بازی‌های بعدی عملکرد ضعیفی نشان داد.
فولاد این در چهار بازی چهار بار شکست خورد تا بعد از القادسیه، پاختاکور و الاتحاد در جایگاه چهارم قرار گرفته و حذف گردد. این تنها حضور این تیم در لیگ قهرمانان آسیا بوده است.
در فصل بعد مشکلات مالی ادامه یافت، شرکت فولاد خوزستان که در آن زمان دولتی به حساب می‌آمد از سوی دولت به صرف بودجه غیرمجاز ورزشی در فصل قبل متهم گشت و در نهایت تیم با کسب رتبه پانزدهم به لیگ دسته اول سقوط کرد.
این تیم در فصل ٨٨-۱۳۸۷ با وجود صدرنشینی مقتدرانه در گروه خود در دو بازی پلی‌آف با تیم پیام خراسان دو تساوی به دست آورد تا از حضور در لیگ برتر محروم بماند اما با خرید امتیاز تیم سپاهان نوین اصفهان به رقابت‌های لیگ برتر بازگشت تا باز هم فوتبال خوزستان پس از تیم استقلال اهواز صاحب یک تیم دیگر در لیگ برتر باشگاه‌های ایران شود.
در اوایل فصل نیز مسعود رضاییان مدیرعامل باشگاه جای خود را به سیف الله دهکردی رییس سابق و موفق هیئت فوتبال خوزستان داد.
دهکردی از سال ۱۳۷۹ رئیس هیئت فوتبال خوزستان بود. وی در اواخر بهمن ماه سال ۸۶ به عنوان نایب رئیس هیئت امنا باشگاه فولاد انتخاب شد و پس از ماه‌ها حدس و گمان درباره جایگزینی وی به جای مسعود رضاییان سرانجام با استعفا از ریاست هیئت فوتبال استان خوزستان در حالی که سه هفته از شروع لیگ هشتم گذشته بود به عنوان مدیرعامل باشگاه فولاد معرفی شد.
با پایان لیگ هشتم و در شرایطی که مجید جلالی با تیم نتایج خوبی کسب کرده بود، به یکباره لوکا بوناچیچ که سابقه هدایت فولاد را نیز در کارنامه داشت به عنوان سرمربی تیم فولاد خوزستان در لیگ نهم معرفی شد دهکردی علاقهٔ بسیاری به لوکا داشت و اعتقاد داشت حضور لوکا در خوزستان به رشد و ارتقا فوتبال خوزستان کمک خواهد کرد.
با شروع مسابقات تیم تحت هدایت لوکا بوناچیچ دور از تصور ظاهر شد و این تیم در پایان هفته هشتم با ۴ امتیاز در قعر جدول قرار داشت! لوکا بوناچیچ در پایان هفته هشتم و با استعفای او دوباره مجید جلالی به عنوان سرمربی انتخاب شد.
عدم موفقیت لوکا بوناچیچ به مسائلی مربوط می‌شد که هیچ‌گاه رسانه‌ای نشد. مهم‌ترین عامل عدم موفقیت او عدم تعامل با بازیکنان بود. جلال کاملی مفرد، سیامک سرلک و بختیار رحمانی از کسانی بودند که گفته می‌شود کارشکنی‌های بسیاری در کار لوکا کردند و علناً خواستار بازگشت جلالی بودند.
سیف الله دهکردی مدیرعامل باشگاه فولاد تلاش بسیاری کرد تا تیرگی روابط بین لوکا و بازیکنان را از بین ببرد اما در این راه موفق نبود که در نتیجه چندین بار از مدیریت باشگاه استعفا داد که با مخالفت هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت فولاد خوزستان روبرو شد.
مجید جلالی بازگشت و سه فصل فولاد را هدایت کرد تا این که در واپسین هفته‌های فصل ۹۱–۱۳۹۰ تیم پسرفت کرد. در حالی که تیم تا هفته ۲۵ام با کسب نتایجی قابل قبول در جایگاه ۶ام جدول لیگ برتر بود؛ در ۹ هفته بعدی بدون کسب حتی یک پیروزی و تنزل به رتبه ۱۴ فصل را تمام کرد.
این نتایج زمینه‌ساز تغییر دیگری در کادر فنی شد. این بار جلالی رفت و فرکی آمد.
واضح است که نام و نماد باشگاه فولاد، از بنیان‌گذار آن یعنی شرکت فولاد خوزستان اقتباس شده است. اما نماد شرکت فولاد خوستان، نمادی بامعنی است که با فرآیند تولید فولاد ارتباط دارد.
در ابتدای فعالیت باشگاه فولاد، نماد شرکت بر روی پیراهن تیم چاپ می شد اما بعد از مدتی باشگاه، صاحب لوگوی اختصاصی شد.
در طول مدت فعالیت باشگاه نماد تیم بارها دستخوش تغییر شده اما طرح کلی آن حفظ شده است. در نگاه کلی در نیمه بالایی، نماد شرکت به طور کامل مشهود است و در نیمه پایین به ماهیت ورزشی باشگاه اشاره شده است.
پس از قهرمانی فولاد در سال ۱۳۸۴ یک ستاره طلایی رنگ در بالای آرم باشگاه روی پیراهن تیم نقش بست، اما در برند ثبت شده‌ی باشگاه اعمال نگردید. بنابرین در لوگوی رسمی باشگاه ستاره‌ای وجود ندارد.
آغاز فعالیت
فولاد خوزستان تیمی است که تا قبل از سقوط و انحلال تیم فوتبال «جنوب اهواز» کسی از آن اطلاعی نداشت. در اصل این تیم جنوب اهواز بود که پروانه باشگاه فوتبال خود را در سال ۱۳۷۴ به فولاد خوزستان واگذار کرد تا این تیم بتواند در لیگ سراسری ایران بازی کند.
تیم فولاد در سال ۱۳۶۵ فعالیت خود را از لیگ دسته چهارم اهواز آغاز کرد؛ در سال ۱۳۷۰ قهرمان اهواز شده و دو سال بعد از آن به لیگ دسته دوم فوتبال خوزستان راه پیدا کرده بود. فولاد در اولین حضورش قهرمان گروه اول این لیگ شد و به دسته بالاتر راه یافت. حضور این تیم در لیگ اول خوزستان هم با قهرمانی همراه بود. فولاد با این قهرمانی جواز حضور در لیگ منطقه‌ای ایران را کسب کرد اما هیچ‌گاه در این لیگ حاضر نشد؛ چرا که در سال ۱۳۷۴ باشگاه در حالیکه فصل را به اتمام رساند، با پشت سر گذاشتن مراحل انتقال امتیاز جایگزین باشگاه سقوط کرده و ورشکسته «جنوب اهواز» در لیگ دوم فوتبال ایران شد.
فعالیت در دسته دوم و اول (۱۳۷۴–۱۳۸۴)
پس از یک سال حضور در لیگ دوم کشور، در سال ۱۳۷۵ فولاد خوزستان با مربیگری «همایون شاهرخی» توانست با کسب عنوان نایب قهرمانی به لیگ آزادگان(لیگ سطح یک) راه پیدا کند. حضور در لیگ اول کشور افتخار و کاری شگفت‌انگیز برای این تیم محسوب می‌شد چرا که آنها ده سال پیش از آن، در لیگ دسته چهار محلی بازی می‌کردند. اما آنها به همین بسنده نکردند و ۴ سال بعد در اولین دوره لیگ برتر خلیج فارس عنوان سومی را به دست آوردن.
قهرمانی در لیگ برتر (۱۳۸۳–۱۳۸۴)
این تیم در سال ۱۳۸۴ توانست پس از سالها فوتبال خوزستان را به یکی از بزرگترین افتخارات خود نایل آورد. این تیم با هدایت مربی کروات خود، ملادن فرانچیچ و با حضور بازیکنان نامداری چون ایمان مبعلی، پژمان منتظری، ابراهیم میرزاپور و… توانست قهرمان لیگ برتر باشگاه‌های ایران شود. این امر با شکست تیم‌های بزرگی از جمله استقلال و پرسپولیس در هر دو بازی رفت و برگشت میسر شد.
حضور در آسیا و سقوط به دسته اول (۱۳۸۴–۱۳۸۶)
پس از این قهرمانی باشگاه فولاد وارد چالش بزرگی شد با تصویب قانون کاهش بودجه باشگاه‌های صنعتی کم‌کم بازیکنان نامدار باشگاه، تیم را ترک کردند و تیم روند نزولی در پیش گرفت. در همان زمان ورزشگاه تختی اهواز دستخوش تعمیرات اساسی بود بنابراین بازی‌های فولاد در ورزشگاه تختی آبادان انجام می‌شد که موجب لطمات زیادی به این تیم شد. در این فصل تیم نتوانست حضور موفقی در لیگ برتر ایران و لیگ قهرمانان آسیا داشته باشد و به مقام هشتم در لیگ رضایت داد.
تیم که با قهرمانی در فصل قبل جواز حضور در لیگ قهرمانان آسیا را کسب کرده بود، ورزشگاه شهید دستگردی را برای میزبانی بازی‌های خانگی‌اش معرفی کرد. فولاد در اولین بازی که در تهران برگزار شد؛ تیم قدرت‌مند القادسیه را گل‌باران کرد. این بازی با نتیجه ۶–۰ به پایان رسید. دومین بازی در سوریه، فولاد و الاتحاد با نتیجه ۰–۰ امتیازات را تقسیم کردند. بر خلاف دو بازی اول، فولاد در بازی‌های بعدی عملکرد ضعیفی نشان داد. فولاد این در چهار بازی چهار بار شکست خورد تا بعد از القادسیه، پاختاکور و الاتحاد در جایگاه چهارم قرار گرفته و حذف گردد.
در فصل بعد مشکلات مالی ادامه یافت، شرکت فولاد خوزستان که در آن زمان دولتی به حساب می‌آمد از سوی دولت به صرف بودجه غیرمجاز ورزشی در فصل قبل متهم گشت و در نهایت تیم با کسب رتبه پانزدهم به لیگ دسته اول سقوط کرد.
بازگشت به لیگ برتر (۱۳۸۶–۱۳۹۲)
این تیم در فصل ۸۸-۱۳۸۷ با وجود صدرنشینی مقتدرانه در گروه خود در دو بازی پلی‌آف با تیم پیام خراسان دو تساوی به دست آورد تا از حضور در لیگ برتر محروم بماند اما با خرید امتیاز تیم سپاهان نوین اصفهان به رقابت‌های لیگ برتر بازگشت تا باز هم فوتبال خوزستان پس از تیم استقلال اهواز صاحب یک تیم دیگر در لیگ برتر باشگاه‌های ایران شود. در اوایل فصل نیز مسعود رضاییان مدیرعامل باشگاه جای خود را به سیف‌الله دهکردی داد با پایان لیگ هشتم و در شرایطی که مجید جلالی با تیم نتایج خوبی کسب کرده بود، به یکباره لوکا بوناچیچ که سابقه هدایت فولاد را نیز در کارنامه داشت به عنوان سرمربی تیم فولاد خوزستان در لیگ نهم معرفی شد دهکردی علاقه بسیاری به لوکا داشت و اعتقاد داشت حضور لوکا در خوزستان به رشد و ارتقاء فوتبال خوزستان کمک خواهد کرد. با شروع مسابقات تیم تحت هدایت لوکا بوناچیچ دور از تصور ظاهر شد و این تیم در پایان هفته هشتم با ۴ امتیاز در قعر جدول قرار داشت! لوکا بوناچیچ در پایان هفته هشتم و با استعفای او دوباره مجید جلالی به عنوان سرمربی انتخاب شد مجید جلالی بازگشت و سه فصل فولاد را هدایت کرد تا این که در واپسین هفته‌های فصل ۹۱–۱۳۹۰ تیم پسرفت کرد. در حالی که تیم تا هفته ۲۵ام با کسب نتایجی قابل قبول در جایگاه ۶ام جدول لیگ برتر بود؛ در ۹ هفته بعدی بدون کسب حتی یک پیروزی و تنزل به رتبه ۱۴ فصل را تمام کرد این نتایج زمینه‌ساز تغییر دیگری در کادر فنی شد. این بار جلالی رفتو آمد.
قهرمانی در لیگ برتر (۹۳–۱۳۹۲)
این تیم توانست در سال ۱۳۹۳ با مربی گری حسین فرکی برای دومین بار قهرمان لیگ برتر ایران شود. در فصل ۹۳–۹۲ که تکلیف قهرمانی به آخرین هفته از مسابقات کشیده شده بود، تیم فولاد با شکست تیم گسترش فولاد تبریز با نتیجه یک بر صفر، با پیشی گرفتن از تیم نفت تهران به دومین قهرمانی اش در مسابقات لیگ خلیج فارس دست یافت. تک گل تیم را در این بازی مهرداد جماعتی در دقیقه ۳۷ به ثمر رساند.
نماد باشگاه
در ابتدای فعالیت باشگاه فولاد، نماد شرکت بر روی پیراهن تیم چاپ می‌شد اما بعد از مدتی باشگاه، صاحب لوگوی اختصاصی شد. در طول مدت فعالیت باشگاه نماد تیم بارها دستخوش تغییر شده اما طرح کلی آن حفظ شده‌است. در نگاه کلی در نیمه بالایی، نماد شرکت به‌طور کامل مشهود است و در نیمه پایین به ماهیت ورزشی باشگاه اشاره شده‌است. تنها تغییر مهمی که در طول زمان در نماد باشگاه اعمال شده‌است؛ نام نقش بسته بر آن است که در ابتدا FC Foolad بوده و هم‌اکنون FOOLAD FC می‌باشد. پس از قهرمانی فولاد در سال ۱۳۸۴ یک ستاره طلایی رنگ در بالای آرم باشگاه روی پیراهن تیم نقش بست؛ اما در برند ثبت شدهٔ باشگاه اعمال نگردید. بنابرین در لوگوی رسمی باشگاه ستاره‌ای وجود ندارد.
در زیر به تعدادی از نمادهای سابق باشگاه اشاره شده‌است.
هواداران
در شهر اهواز که دارای باشگاه‌های فوتبال ریشه‌داری مانند استقلال اهواز و شاهین اهواز است؛ فولاد خوزستان با سابقه کم حضور در عرصه لیگ برتر توانسته‌است هوادارانی را به خود جذب کند. در حال حاضر فولاد یکی از پرطرفدارترین باشگاه جنوب ایران است کارشناسان فوتبال به اتفاق دلیل این پدیده را استفاده از جوانان بومی در این تیم می‌دانند. پرتماشاگرترین بازی خانگی فولاد، بازی برگشت مقابل استقلال در فصل ۹۳–۹۲ می‌باشد؛ در این بازی بیش از ۵۰٬۰۰۰ نفر در ورزشگاه غدیر اهواز حضور داشتند.